Dlaczego krew pępowinowa jest tak cenna?
– Jest bogata w jedyne w swoim rodzaju komórki macierzyste, posiadające unikatowe zdolności do samoodnowy i przekształcania się w inne komórki, np. mięśniowe, nerwowe, komórki krwi, które dają początek tkankom naszego organizmu. Ponadto komórki z krwi pępowinowej mają przewagę nad komórkami pochodzącymi z innych źródeł (np. szpiku), ponieważ są bardziej pierwotne i mają dziesięciokrotnie większe zdolności regeneracyjne.
Czy obecnie komórki macierzyste z krwi pępowinowej są wykorzystywane w terapiach?
– Jak najbardziej. Pierwsze przeszczepienie komórek macierzystych z krwi pępowinowej odbyło się ponad 30 lat temu i od tamtej pory standardowo stosuje się je w leczeniu ponad 80 chorób, w tym ciężkich schorzeń onkologicznych i hematologicznych. Co więcej, w USA już kilka lat temu liczba przeszczepień komórek z krwi pępowinowej była większa niż komórek ze szpiku. Na całym świecie wykonano już ponad 40 tysięcy przeszczepień u dzieci i dorosłych. Liczba ta stale rośnie. W Polsce do tej pory wykonano kilkadziesiąt ratujących życie i zdrowie zabiegów, z czego większość u dzieci.
Czy nie wystarczy przeszczepić szpik?
– Krew pępowinowa to alternatywa dla szpiku - szczególnie ważna kiedy nie można go użyć. Mając krew, łatwiej jest ją dobrać między rodzeństwem czy osobami niespokrewnionymi, gdyż wystarczy zgodność 4 z 10 antygenów. W przypadku szpiku znalezienie odpowiedniego dawcy jest zazwyczaj procesem bardzo długim i nie zawsze kończy się sukcesem. Ponadto wymagana zgodność tkankowa to już 9 na 10 antygenów. Przeszczepienia komórek macierzystych z krwi pępowinowej są prostsze, szybsze i bezpieczniejsze. A zdeponowana w banku rodzinnym krew jest zawsze dostępna od ręki. Ponadto w niektórych wskazaniach krew pępowinowa jest bardziej skuteczna niż szpik.
Jakie jest prawdopodobieństwo, że dziecko lub ktoś z jego najbliższych będzie potrzebował przeszczepienia komórek macierzystych?
– Wbrew pozorom całkiem duże. Dane wskazują, że jedna na sto osób będzie w swoim życiu leczona właśnie komórkami macierzystymi. Już dziś stosuje się je w terapiach kilkudziesięciu chorób, a przecież lekarze nieustannie prowadzą badania nad wykorzystaniem ich w leczeniu wielu innych schorzeń, np. autyzmu, mózgowego porażenia dziecięcego.
Jak długo można przechowywać krew pępowinową i czy przechowywanie wpływa na jej jakość?
– Pobrana krew pępowinowa jest przechowywana w oparach ciekłego azotu (w temp. -196°C), który zapobiega starzeniu się i urazom jej komórek. Dzięki temu komórki macierzyste nie tracą swoich właściwości. Najnowsze doniesienia Amerykańskiego Towarzystwa Hematologicznego mówią o zachowaniu wszystkich właściwości komórek po 24-letnim okresie przechowywania.